Kunstijspret

Massaal oefenen op de ijsbaan

Al bij het eerste Nederlandse nachtje vorst valt onherroepelijk het woord Elfstedentocht. In het land onder de zeespiegel krijgt men meteen de kriebels om ook in koude periodes het water te bedwingen. Zodra de kans er is, wil een beetje Hollander de ijzers onderbinden. Toch hoeft de moderne mens niet meer op vorst te wachten. Massaal trekt schaatsminnend Nederland naar de kunstijsbaan. Schaatsles met of zonder rekje, op korte of lange schaats, klappend of vast, hockeyend of zwierend, zelfs discodansend kan de liefhebber van de smalle ijzers er terecht.

Leef! nam een kijkje op de Vechtsebanen in Utrecht, waar vooral de recreatieve BRES-lessen de bezoekcijfers omhoog stuwen. Op een ijsrondje van vierhonderd meter, een heuse wedstrijdbaan dus, zien we op een maandagavond ruim duizend, soms elfhonderd mensen de malste kunstjes vertonen. In een op bidden gelijkende houding komen ze voorbij glijden over het rechte eind; hangend aan een partner, bijna vallend, komen ze door de bocht; krassend met punten (beginners) of juist met hakken (gevorderden), duwend tegen eigen of elkaars heupen, alles trekken ze uit de kast om een betere schaatstechniek te verkrijgen.

Oefenen

'Ik wil het straks op natuurijs graag wat langer volhouden', hijgt Maurits de Groot (32) als hij met warme spieren van het koude ijs afstapt. 'Oh, dat diep zitten kost je de bovenbenen', beklaagt hij zich lachend. 'Maar da's wel de kunst hè: goed achterop zitten, dan kun je veel effectiever zijwaarts afzetten. Echt dat gewicht overplaatsen naar je andere been. Ik liep altijd maar wat te steppen.'
Volgens ijsbaandirecteur Peter Smit is de belangstelling voor recreatief schaatsen in het laatste decennium sterk toegenomen. Hij verwacht dit seizoen in 23 weken tijd ruim driehonderdduizend bezoekers, waarvan er zo'n 60.000 aan de BRES-lessen deelnemen. 'Dat zijn groepslessen met een wat losse lesvorm', legt hij uit, 'zo'n twintig jaar terug in het leven geroepen door de toen fameuze Anton Huiskens voor een clubje van enkele tientallen huisvrouwen.' Intussen mogen ook mannen er leren schaatsen en verdelen de honderdtallen zich over vier groepen waarvoor telkens minimaal twee trainers staan. Via luidsprekerinstallaties geeft de één een oefening op die de ander demonstreert, samen nauwkeurig aangevend waar je allemaal op moet letten. Vervolgens kan de groep weer even aan het werk, terwijl de trainers wat hints blijven geven.

'Adverteren is niet nodig', vertelt Smits. 'De mensen komen vanzelf. Schaatsen is in. Het is dan ook een sport die helemaal in het moderne tijdsbeeld past. Als schaatser ben je niet afhankelijk van derden, wat goed aansluit bij de toegenomen individualisering. Tegelijk is het hier een belangrijke ontmoetingsplek, en volgens de politie houden we zelfs wat lastige jeugd van de straat. De beste reclame die we kunnen hebben, is een nieuw wereldrecord in Thialf; dan wordt het hier op slag beduidend drukker. Natuurijs doet ook wonderen. Bij goed bevroren wateren wordt het hier natuurlijk even rustig, maar daarvoor en daarna kunnen we op een enorme toeloop rekenen, allemaal mensen die hun techniek wat willen bijschaven. Twee jaar terug was het helemaal mooi. Na de Elfstedentocht, de Olympische Spelen en de introductie van d eklapschaats, hadden we hier meer dan 80.000 BRES-bezoekers.'

Zwieren en swingen

Naast de massale groepslessen, zijn er talrijke andere schaatsmogelijkheden. Trainingen in kleine groepjes bijvoorbeeld, maar ook vele vrije inloopuurtjes, soms voor alleen maar Noren-schaatsers. Veel banen worden regelmatig vrij gemaakt voor speciaal de kleine schaatsertjes, of juist voor oudere enthousiastelingen. Ook zijn er meestal wel een aantal uurtjes om het zogeheten schoonrijden te beoefenen, bij voorkeur in passende dracht. IJshockey, kunstrijden, schaatsen voor gehandicapten, schoolschaatsen of bedrijfsschaatsen, er is voor elk wat wils. Op elf van de 23 Nederlandse kunstijsbanen heeft zelfs de disco haar intrede gedaan; swingen zonder alcohol met schaats... En voor wie er geen genoeg van kan krijgen, is de ijsbaan Kwintus Nova in Dronten inmiddels zo ver gegaan ook midden in de zomer een maandje ijs te maken.

- Meer informatie -

Voor de meeste kunstijsbanen loopt het seizoen van begin oktober tot eind maart.

De 23 Nederlandse kunstijsbanen, 234 KNSB-toertochten en de officiële wedstrijdkalender vindt u, voorzien van tips en allerhande informatie, in de nieuwe ANWB-Ledenwijzer 'Schaatsen', verkrijgbaar bij de ANWB-kantoren. Daar kunt u ook de 'KNSB Schaatstoertochtwijzer' verkrijgen.

Zodra er toertochten op natuurijs mogelijk zijn, kunt u via NOS-Teletekst (pag. 431 en 432) actuele informatie krijgen, en via de ANWB-Wintersportlijn: 0900-9623 (75 ct/min).

Het 'Veilig-schaatsenzakboekje' is verkrijgbaar bij de kunstijsbanen en de KNSB.

In het ANWB-magazine 'Schaatsen 2000' dit jaar onder andere aandacht voor de klapschaats en voor toertochten door natuurgebieden.

In Friesland? Bezoek eens het Eerste Friese Schaatsmuseum in Hindeloopen aan de Kleine Weide 1-3, aan het ijs/water natuurlijk. Tel. 0514-521683.

Schaatsen op Internet: www.knsb.nl / www.schaats.nl / www.sanex.nl