Slapen in een kruitkamer

Wonen en werken op Fort Spion

Slapen in de voormalige kruitkamer, televisie kijken in het officiersverblijf, en eten achter de kazemat? Tine van Dijk en Martijn Salet hebben er hun levenswerk van gemaakt: ze wonen en werken in een heus vestingwerk: Fort Spion aan de Loosdrechtse Plassen. 'Dit is de plek waar wij samen oud willen worden', roepen ze enthousiast.

Er was een tijd dat Nederlanders hun grootste bedreiging, het water, wilden gebruiken om andere vijanden op afstand te houden. Grote gebieden zou men onder laten stromen als het eropaan kwam. Langs deze waterlinie bouwden onze negentiende eeuwse voorouders een aantal stevige verdedigingswerken, van waaruit ze het laatste stukje vlakland konden verdedigen. Deze forten hebben zelden werkelijk dienst gedaan en zijn in een tijd dat gevaren voornamelijk uit de lucht komen overbodig geworden. Nu ruziën diverse overheidsinstanties, bedrijven en particulieren om het beheer en de toekomstige bestemming van de vaak verwaarloosde gebouwen. De forten worden her en der tot monument verheven, en een enkel fort wordt zelfs voor bewoning geschikt gemaakt.

Primitief

Tine van Dijk en Martijn Salet troffen het: zij mochten Fort Spion betrekken en er een recreatieve bestemming aan geven. Ze kunnen hun geluk niet op, al zouden weinigen hen na willen doen. 'Er was hier niets hè, in het begin', vertelt Tine. 'We douchten onder een emmertje koud water aan een boom.' Met groot genoegen struint ze over het terrein: door bossen en struiken, langs heel veel water, door zwaar ommuurde ruimtes, donker en klam, of soms al licht en stijlvol opgeknapt. Het massieve bolwerk ligt midden in de Bloklaan, de weg die Loosdrechtse en Loenderveense Plassen scheidt. Het asfalt is er met een gevaarlijk scherpe bocht omheen gelegd. Vanachter de slotgracht, verstopt in dichte begroeiing en onder een dikke laag aarde, konden de soldaten in de gaten houden wie er op komst waren.

Ook vandaag de dag is het fort lastig te benaderen. De brug over de vestinggracht heeft het begeven. Zonder hoogtevrees en met stalen zenuwen red je de oversteek over een rij planken nog wel, maar anders is het roeien geblazen. De moeite is het echter zeker waard. Tussen het statige bomenwerk ligt een prachtig stukje grasland verborgen, waarop zo'n acht à tien tentjes kunnen staan. Fietsers en wandelaars, natuurliefhebbers die van kleinschalige terreintjes houden, kunnen hier hun hart ophalen. In een heuse wigwam kan een groep terecht, en twee fortkamers worden geschikt gemaakt voor verhuur. 'Een soort trekkershut, zeg maar', licht Tine toe.

Zelf klussen

Martijn is nog aan het werk in de fortwachterswoning, net even buiten de singel, als Tine laat zien hoe ze voorlopig zelf in het fort wonen. 'Uiteindelijk komen we in dat huisje te wonen', wijst ze naar de overkant, 'maar voorlopig hebben we het hier prima naar ons zin.' Ze hebben de gewelfde ruimte bijzonder stijlvol ingericht, leuk gebruik makend van lichte kleuren, veel houtwerk en originele details.

'Ik ben een echte klusser, ook voor mijn broodwinning', vertelt Martijn later, als hij achter een biertje de vorderingen van deze dag even doorneemt. 'Tja, en verliefd op dit fort hè. Dat moet ook wel. 't Was echt meteen raak toen we hier rondliepen.' In januari 1996 is het gebeurd. 'Zodra de mogelijkheid zich voordeed, hebben we deze uitdaging met beide handen aangepakt', blikt Tine terug. 'We zijn twee ondernemende mensen en waren op zoek naar iets nieuws. Het is veel werk, maar we geloven samen de hele wereld aan te kunnen en tot nog toe gaat het uitstekend.'

Nog dagelijks doen ze nieuwe ideeën op om hier prettig te kunnen wonen en werken. Tine: 'Als er straks weer kampeerders zijn, wil ik in die grote ruimte in het wachthuis een lange houten tafel plaatsen. Als ik dan een flinke warme hap maak, kan iedereen aanschuiven. Tja, we kunnen ons flink uitleven op deze unieke locatie. Het is echt een plek om samen oud te worden.'

- Meer informatie -

Fort Spion maakt deel uit van de Stichting Wandel- en FietsForten (0183-660950, www.wff.nl), ligt langs een fietsroute en het fortenpad, aan de Bloklaan 9 te Loosdrecht. Tel. 0294-234932.

Meer informatie over forten in de Nieuwe Hollandse Waterlinie: http://www.hollandsewaterlinie.nl/

Meer informatie over forten in het algemeen: http://www.forten.info/