Synopsis van Haydns opera
Il mondo della luna

(Uitgevoerd door het Radio Kamerorkest in het Internet-concert van 29 mei 1998)


Eerste akte

Buonafede, een oude, rijke en enigszins domme man, heeft twee dochters, Flaminia en Clarice. Ecclitico, een pseudo-astroloog, wil met Flaminia trouwen. Ecclitico's vriend Ernesto, een jonge edelman, heeft Clarice op het oog. De bediende van Ernesto, Cecco, ziet wel wat in Buonafede's dienstmeisje, Lisetta. Buonafede heeft echter hogere ambities voor zijn dochters; zelf heeft hij plannen met Lisetta.
Ecclitico heeft een schitterend plan bedacht om Buonafede van zowel zijn dochters als zijn geld af te helpen. Met behulp van zijn telescoop en een soort toverlantaarn wil hij Buonafede in de waan brengen dat de wereld van de maan een ideale wereld is: daar krijgen mannen wat ze begeren en vrouwen wat ze verdienen! Ernesto ziet dit plan en zijn toekomstige echtvereniging met Clarice wel zitten en is bereid mee te doen, hoewel Cecco wat tegensputtert vanwege twijfels aan Ecclitico's goede bedoelingen.

Met de hulp van zijn leerlingen slaagt Ecclitico er inderdaad in om Buonafede te laten watertanden van de wonderen van de wereld van de maan. Ondertussen overleggen Flaminia en Clarice over mogelijkheden om te huwen met Ernesto en Ecclitico, zij het dat Flaminia enige angst heeft voor de zege van de liefde over het verstand. Buonafede licht Lisetta voor over de wonderen die hij aanschouwd heeft en wil haar ook deelgenoot maken van deze wonderen. Lisetta is niet echt gesteld op Buonafede's avances.

Ecclitico komt zogenaamd afscheid nemen van Buonafede, omdat hij naar de maan vertrekt met behulp van een van de keizer van de maan gekregen elixer dat reizen naar de maan mogelijk maakt. Buonafede smeekt Ecclitico ook van dat elixer te mogen profiteren. Ecclitico, die ziet dat Buonafede erin trapt, stemt daar maar al te graag mee in. Buonafede neemt een grote slok en voelt zich al snel zweverig worden. Hij denkt dat hij naar de maan vliegt. In werkelijkheid valt hij in slaap. Clarice en Lisetta raken aanvankelijk overstuur omdat ze denken dat Buonafede sterft. Al spoedig troosten ze zich met de gedachte dat er voor hen een erfenis is.

Tweede akte

Terwijl Buonafede slaapt, wordt Ecclitico's tuin heringericht tot de wondere wereld van de maan, met bomen, bloemen en vogels. De samenzweerders kleden zich om in prachtige maankostuums. Cecco verkleedt zich als keizer van de maan.

Buonafede wordt wakker en is zeer onder de indruk van alles wat hij ziet en hoort op de maan. Hij krijgt toepasselijke kleding. Hij wil nu aan de keizer van de maan worden voorgesteld en vraagt hoe hij zich moet gedragen. Cecco verschijnt op een praalwagen, met Ernesto aan zijn voeten. Buonafede vindt het wel wat vreemd dat er op de maan iemand is die sprekend op Ernesto lijkt, maar laat zich door Cecco overtuigen dat Ernesto een ster is die Hesperus heet.

Buonafede verzoekt de keizer om toe te staan dat zijn dochters ook naar de maan komen. Cecco wil dat wel toestaan, op voorwaarde dat Lisetta dan hem zal behoren. Ecclitico brengt Lisetta, die hij niet op de hoogte heeft gebracht van het plan, de maantuin binnen en vertelt haar dat ze spoedig met de keizer van de maan zal trouwen. Flaminia en Clarice verschijnen. Cecco draagt Ernesto/Hesperus op om zich met het geluk van Flaminia bezig te houden. Daarna beveelt hij Ecclitico om datzelfde te doen ten opzichte van Clarice. Buonafede vindt dat niet geweldig, maar laat zich overreden.

Cecco beveelt dat er een aanvang kan worden gemaakt met de kronings- en huwelijksplechtigheid. Lisetta huwt de keizer van de maan en wordt gekroond tot keizerin; Ernesto en Ecclitico worden in de echt verbonden met Flaminia en Clarice. Geleidelijk dringt het tot Buonafede door dat hij voor de gek wordt gehouden; een proces dat wordt versneld als hem ook nog wordt opgedragen de sleutel van zijn geldkist af te staan. Buonafede maakt de anderen uit voor leugenaars en bedriegers; deze smeken hem om tot zichzelf te komen.

Derde akte

De verkleedpartij wordt beëindigd. Buonafede sputtert nog na, maar laat zich door de anderen overhalen in te stemmen met de huwelijken. Hij schenkt de echtgenoten zelfs de bruidsschatten. Iedereen is blij en gelukkig met de goede afloop.

Zie ook de toelichting.


|| Omhoog || Andere toelichtingen ||